Mosha Minimale e Punës
Mosha minimale e punës është 16 vjeç. Përjashtimisht, fëmijët nga mosha 15 deri në 16 vjeç mund të punësohen gjatë pushimeve shkollore vetëm në punë të lehta, të cilat nuk cenojnë shëndetin e tyre dhe rritjen fizike. Fëmijët nga mosha 15 deri në 16 vjeç mund të bëhen subjekte të orientimeve profesionale dhe trajnimeve në përputhje me rregullat e vendosura me vendim të Këshillit të Ministrave. Minorenët mund të punësohen në punë që nuk cenojnë:
- sigurinë, shëndetin ose zhvillimin e fëmijëve; dhe
- pjesëmarrjen e fëmijëve në shkollë, në programet profesionale udhëzuese ose trajnuese të miratuara nga institucionet përgjegjëse, ose zotësinë e fëmijëve për të përfituar nga ky formim.
Këshilli i Ministrave përcakton punët e lehta dhe vendos rregulla të veçanta për kohëzgjatjen maksimale dhe kushtet e kryerjes së punës për fëmijët.
Fëmijët nën moshën 15 vjeç ose fëmijët, të cilët janë duke ndjekur arsimin e detyrueshëm me kohë të plotë, mund të punësohen për qëllime të veprimtarive kulturore ose të ngjashme me to,
Fëmijët nën moshën 15 vjeç ose fëmijët, të cilët janë duke ndjekur arsimin e detyrueshëm me kohë të plotë mund të punësohen për qëllime të ushtrimit të veprimtarive kulturore, artistike, sportive ose reklamuese vetëm nëse plotësohen njëkohësisht këto kushte:
- veprimtaritë kulturore ose të ngjashme me to duhet të respektojnëkërkesat e parashikuara në pikën 2, të nenit 99, të këtij Kodi;
- Inspektorati i Punës jep autorizim paraprak rast pas rasti.
Këshilli i Ministrave përcakton me vendim të posaçëm rregullat për kushtet e punës dhe proçedurën për dhënien e autorizimit. Fëmijët nën moshën 18 vjeç duhet të punësohen vetëm kur njihen si të aftë për punë pas kontrollit mjekësor të plotë.
Parashikime të posaçme të Kodit të Punës që aplikohen për punëmarrësit nën moshën 18 vjeç, duhet të aplikohen, në masën e mundshme, për çdo mardhënie punë ligjore për punësim apo punë në çdo profesion.
Kushtetua garanton edukim publik falas dhe Ligji për Sisteimin e Edukimit Para-Universitar përcakton 16 vite si moshë të arsimit të detyrueshm.
Burimi: §98-103 i Kodit të Punës Nr. 7961/1995, i ndryshuar për herë të fundit me Ligjin Nr. 136/2015; §22 i Ligjit Nr. 10347/2010 për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve
Mosha Minimale për Punë të Rrezikshme
Vetëm personat madhorë, mbi 18 vjeç, mund të punësohen në punë të vështira ose që paraqesin rrezik për shëndetin ose personalitetin e tyre. Punët e vështira ose të rrezikshme dhe rregullat e veçanta për kohëzgjatjen dhe kushtet e kryerjes së tyre përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.
Në përputhje me Ligjin për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë, Të miturit mbrohen nga çdo lloj rreziku, që vë në rrezik mirëqenien si dhe zhvillimin e tyre. Puna e të miturve ndalohet në rast se ajo objektivisht kalon përtej kapacitetit fizik dhe psikik të tij; nëse përfshin ekspozim të agjentëve toksikë, kancerogjenë, shkakton dëmtime të trashëgueshme gjenetike apo dëmtime, të cilat kanë efekte kronike në dëm të shëndetit përgjatë të gjithë jetës, ekspozim në rrezatime radioaktive, e të ftohtit apo të nxehtit ekstrem, zhurmave apo dridhjeve.
Vendimi i Këshillit të Ministrave për Mbrojtjen e të Miturve në Punë, 1996, dhe Vendimi i Këshillit të Ministrave mbi Përcaktimin e Punëve të Vështira ose të Rrezikshme, 2002, përcakton llojet e punëve të ndaluara për të miturit si dhe moshën minimale për punë të lehta.
Burimi: §100 i Kodit të Punës Nr. 7961/1995, i ndryshuar për herë të fundit me Ligjin Nr. 136/2015; §34-35 of the Ëorkplace Health and Safety Laë 2010
